جامعه شناسی ادبی در آثار داستانی جلال آل احمد

یکی از موضوعاتی که در قرون اخیر در بررسی محتوای آثار به چشم می خورد دیدگاه جامعه شناسی است، موضوعی که قبل از آن با اینکه در شکل گیری ادبیات هر ملتی تأثیر به سزایی به صورت مستقیم و غیر مستقیم داشته، اما کمرنگ یا نادیده انگاشته شده است، در این روش سعی می شود (مسائل اجتماعی که در آثار ادبی تأثیرگذار بوده) مورد نقد و بررسی قرار گیرد. جلال آل احمد یکی از نویسندگان دهه ی چهل ایران، با توجه به اینکه از بطن مردم برخاسته و لایه های مختلف اجتماعی را به خوبی درک کرده، توانسته چهره ی اجتماعی آن دوران را به خوبی پیش چشم مخاطب ترسیم کند و از همین رو آثار مختلف جلال به ویژه داستان هایش رنگ و بویی اجتماعی به خود گرفته اند. لذا در این رساله، تلاش گردیده مسائل اجتماعی مطرح شده در داستان های جلال مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. رساله ی حاضر در چهار فصل تدوین یافته است: فصل اول شامل شرح آثار و احوال و سبک کلی نثر جلال آل احمد در همه ی آثار به جا مانده از وی است. فصل دوم شامل تعریفی جامع از نظریه ی جامعه شناسی، چگونگی شکل گیری و تأثیر آن بر ادبیات است. فصل سوم شامل شرح و تحلیل داستان های جلال با رویکرد جامعه شناسی ادبی می شود. و فصل چهارم به بررسی تأثیر نظریه ی جامعه شناسی مارکسیستی بر افکار و آثار جلال آل احمد می پردازد. شیوه ی پرداخت این رساله نیز چنین است که خلاصه ای از داستان های جلال با درون مایه های اجتماعی بیان و سپس با توجه به مسائل اجتماعی مطرح شده در هر یک به تحلیل و بررسی آثار پرداخته می شود.